کاخ موزه

نمای ساختمان کاخ مرمر رامسر تماماً از مرمر پوشانده شده است. مرمرها دو نوع می باشند :

مرمرهای سفید (شیری) بارگه های قرمز و مرمرهای سفید (شیری) بارگه های سبز.

درب قسمت جنوبی کاخ با دو ببر سنگی (ببر مازندرانی که نسل آنها منقرض شده) مزین شده است. این دو ببر از سنگ مرمر به کار رفته در نمای ساختمان ساخته شده اند که دارای رگه های قرمز می باشد. در قسمت شمالی کاخ ایوانی است که ۴ ستون سنگی زیبایی آن را چندین برابر نموده است. ارتفاع ایوان ۷ متر می باشد.

 بر اساس اطلاعات شفاهی :

مرمرهای به کار رفته در نمای ساختمان مربوط به مرمرهای کرمان و مشهد می باشند و اینکه این مرمرها تماماً با دست تراش خورده اند و ستونها نیز با دست توسط قلم و چکش به این شکل درآمده اند. البته با استناد به اسنادی که در آرشیو وزارت امور خارجه وجود دارد، در سال ۱۳۱۴ و ۱۳۱۵ ماشین های مرمرتراش از ایتالیا وارد ایران شدند و افرادی نیز برای آموزش به ایتالیا اعزام گردیدند (این اسناد در ضمیمه این اطلاعات آمده است)، با تکیه بر اطلاعات شفاهی سنگهای مرمر یک تکه به این کاخ آورده شدند و در همین جا تراشیده شدند و اینکه حجار این کاخ ایرانی بوده است.

باز با تکیه بر اطلاعات شفاهی نام حجار کاخ عمو رحیم حجارباشی بوده و گروهی نام حجار آن را استاد گل­علی مشهدی ذکر نموده اند.

ستونهای روی ایوان از سه قسمت سه ستون، پایه ستون و قسمت میانی تشکیل شده است. قسمت میانی ستونها یک تکه ساخته شده اند.

ستونها به سبک کورنتی ساخته شده اند. سه سبک دوریک، یونیک و کورنتی وجود دارد. دوریک تقریباً مربوط به ۸۰۰ سال پیش بوده و به یونان باستان برمی گردد. مشخصه آن این است که قسمت بالای ستونها به شکل مکعب یا مستطیل می باشند. در سبک یونیک ستونها در قسمت انتهای خود مدلی مانند نامه لوله شده به خود می گیرند. سبک کورنتی سومین سبک بوده که قطر ستونها به اندازه   ارتفاع ستونها هستند و در انتهای ستونها به شکل دسته گل نمایان می شود. مانند آنچه در ستونهای ایوان کاخ مرمر رامسر نمایان است.

ستونها همانطور که گفته شد سبک کورنتی دارند و در قسمت بالا به شکل گل درآمده اند و این گُل، گُل لوتوس (نیلوفر آبی) می باشد که در آن زمان گُل لوتوس در تمامی مکاتب و مذاهب مقدس بوده است. البته پایه ستونها به شکل و سبک ستونهای دوره هخامنشی بنا شده است.

بر اساس سند موجود در مؤسسه تاریخ معاصر، رضاشاه همراه با ولایتعهد خویش در تاریخ (۲۹ آبان ۱۳۱۵) به کاخ رامسر رفته و پس از بازدید به جهت رضایت از پیشرفت امور اظهار مسرت نموده و مبلغ یکهزار ریال به یکی از سه حجارهای کاخ مرمر انعام مرحمت فرمودند.

بر اساس اطلاعات شفاهی از آقای کوهی سرایدار کاخ مرمر : آقای لُرزاده معمار اصلی ساختمان بودند و آقای کوهی از زبان ایشان چنین بیان نمودند که «در زمان اتمام کار ستونها، رضاشاه شخصاً جلوی ساختمان قرار گرفتند و با دقت زیاد به آقای لرزاده گفتند که ستون سمت راست یک میل کج می باشد که آقای لُرزاده بعد از اندازه گیری دقیق به صحت گفته رضاشاه پی برد و اینکه در بین سنگهای ساختمان اصلاً از سرب استفاده نشده فقط در بندکشی ها از سرب استفاده کرده اند و آن هم به خاطر جلوگیری از نفوذ باران به میان سنگها می باشد.

 بر اساس اطلاعات شفاهی :

مرمرهایی که در ستونهای جلوی بالکن به کار رفته از مرمرهای لیمویی می باشد که معدن این مرمرها در استان خراسان (تربت حیدریه) بوده است و حجاری این ساختمان و کار ستونها به دست حجارباشی بوده است و مرمرهایی که در کف بالکن به کار رفته نیز از معادن مشهد (تربت) استخراج شده که به مرمرهای چینی خلج معروف است. این معدن به خاطر رگه های قرمز آن به معدن سماق معروف بوده و از همین مرمرها در کاخ مرمر تهران هم مورد استفاده قرار گرفته و حرم امام رضا (ع) هم از همین سنگها می باشد و حتی حرم امام حسین (ع) در کربلا از مرمرهای این معدن ساخته شده که اسم حجار ان بر روی آن نوشته شده است.

مطالبی در مورد کاخ و نیز مجسمه های سنگی ببر مازندران

 بنا به گفته آقای اسماعیل بهاری یکی از عکاسان قدیمی رامسر :

در زمان حکومت محمدرضاشاه در این کاخ هر ساله یک کنفرانس آموزشی با حضور شاه و چندین تن از وزراء برگزار می شده که ایشان نیز خودشان به عنوان عکاس در این کنفرانس ها حضور داشتند و عکسهای خبری تهیه می کردند. در ضمن ایشان اضافه کردند که محمدرضاشاه هرگز برای خواب شبانه از این کاخ استفاده نمی کردند بلکه برای خوابیدن به سوئیت های رویال (Royal) هتل رامسر مراجعه می کردند.

کاخ مرمر رامسر در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی مقارن با احیاء و گسترش حاشیه دریای خزر در شهر زیبای رامسر به دستور رضاشاه بنا شد. ساخت این مجموعه ۴ سال به طول انجامید (۱۳۱۲ تا ۱۳۱۶ ه.ش). بنای این کاخ به مساحت ۶۰۰ متر مربع در محوطه ای حدود ۶۰۰۰۰ متر مربع بنا شد.

نمای ساختمان کاخ مرمر رامسر تماماً از مرمر پوشانده شده است. مرمرها دو نوع می باشند :

 

مرمرهای سفید (شیری) بارگه های قرمز و مرمرهای سفید (شیری) بارگه های سبز.

درب قسمت جنوبی کاخ با دو ببر سنگی (ببر مازندرانی که نسل آنها منقرض شده) مزین شده است. این دو ببر از سنگ مرمر به کار رفته در نمای ساختمان ساخته شده اند که دارای رگه های قرمز می باشد. در قسمت شمالی کاخ ایوانی است که ۴ ستون سنگی زیبایی آن را چندین برابر نموده است. ارتفاع ایوان ۷ متر می باشد.

 

مرمرهای به کار رفته در نمای ساختمان مربوط به مرمرهای کرمان و مشهد می باشند و اینکه این مرمرها تماماً با دست تراش خورده اند و ستونها نیز با دست توسط قلم و چکش به این شکل درآمده اند. البته با استناد به اسنادی که در آرشیو وزارت امور خارجه وجود دارد، در سال ۱۳۱۴ و ۱۳۱۵ ماشین های مرمرتراش از ایتالیا وارد ایران شدند و افرادی نیز برای آموزش به ایتالیا اعزام گردیدند (این اسناد در ضمیمه این اطلاعات آمده است)، با تکیه بر اطلاعات شفاهی سنگهای مرمر یک تکه به این کاخ آورده شدند و در همین جا تراشیده شدند و اینکه حجار این کاخ ایرانی بوده است.

باز با تکیه بر اطلاعات شفاهی نام حجار کاخ عمو رحیم حجارباشی بوده و گروهی نام حجار آن را استاد گل­علی مشهدی ذکر نموده اند.

ستونهای روی ایوان از سه قسمت سه ستون، پایه ستون و قسمت میانی تشکیل شده است. قسمت میانی ستونها یک تکه ساخته شده اند.

ستونها به سبک کورنتی ساخته شده اند. سه سبک دوریک، یونیک و کورنتی وجود دارد. دوریک تقریباً مربوط به ۸۰۰ سال پیش بوده و به یونان باستان برمی گردد. مشخصه آن این است که قسمت بالای ستونها به شکل مکعب یا مستطیل می باشند. در سبک یونیک ستونها در قسمت انتهای خود مدلی مانند نامه لوله شده به خود می گیرند. سبک کورنتی سومین سبک بوده که قطر ستونها به اندازه   ارتفاع ستونها هستند و در انتهای ستونها به شکل دسته گل نمایان می شود. مانند آنچه در ستونهای ایوان کاخ مرمر رامسر نمایان است.

ستونها همانطور که گفته شد سبک کورنتی دارند و در قسمت بالا به شکل گل درآمده اند و این گُل، گُل لوتوس (نیلوفر آبی) می باشد که در آن زمان گُل لوتوس در تمامی مکاتب و مذاهب مقدس بوده است. البته پایه ستونها به شکل و سبک ستونهای دوره هخامنشی بنا شده است.

بر اساس سند موجود در مؤسسه تاریخ معاصر، رضاشاه همراه با ولایتعهد خویش در تاریخ (۲۹ آبان ۱۳۱۵) به کاخ رامسر رفته و پس از بازدید به جهت رضایت از پیشرفت امور

اظهار مسرت نموده و مبلغ یکهزار ریال به یکی از سه حجارهای کاخ مرمر انعام مرحمت فرمودند.

بر اساس اطلاعات شفاهی از آقای کوهی سرایدار کاخ مرمر : آقای لُرزاده معمار اصلی ساختمان بودند و آقای کوهی از زبان ایشان چنین بیان نمودند که «در زمان اتمام کار ستونها، رضاشاه شخصاً جلوی ساختمان قرار گرفتند و با دقت زیاد به آقای لرزاده گفتند که ستون سمت راست یک میل کج می باشد که آقای لُرزاده بعد از اندازه گیری دقیق به صحت گفته رضاشاه پی برد و اینکه در بین سنگهای ساختمان اصلاً از سرب استفاده نشده فقط در بندکشی ها از سرب استفاده کرده اند و آن هم به خاطر جلوگیری از نفوذ باران به میان سنگها می باشد.

بر اساس اطلاعات شفاهی :

مرمرهایی که در ستونهای جلوی بالکن به کار رفته از مرمرهای لیمویی می باشد که معدن این مرمرها در استان خراسان (تربت حیدریه) بوده است و حجاری این ساختمان و کار ستونها به دست حجارباشی بوده است و مرمرهایی که در کف بالکن به کار رفته نیز از معادن مشهد (تربت) استخراج شده که به مرمرهای چینی خلج معروف است. این معدن به خاطر رگه های قرمز آن به معدن سماق معروف بوده و از همین مرمرها در کاخ مرمر تهران هم مورد استفاده قرار گرفته و حرم امام رضا (ع) هم از همین سنگها می باشد و حتی حرم امام حسین (ع) در کربلا از مرمرهای این معدن ساخته شده که اسم حجار ان بر روی آن نوشته شده است.

مطالبی در مورد کاخ و نیز مجسمه های سنگی ببر مازندران

بنا به گفته آقای اسماعیل بهاری یکی از عکاسان قدیمی رامسر :

در زمان حکومت محمدرضاشاه در این کاخ هر ساله یک کنفرانس آموزشی با حضور شاه و چندین تن از وزراء برگزار می شده که ایشان نیز خودشان به عنوان عکاس در این کنفرانس ها حضور داشتند و عکسهای خبری تهیه می کردند. در ضمن ایشان اضافه کردند که محمدرضاش

راجع به ببرهای مازندران

می گویند روزی رضاشاه برای استراحت به کاخ آمده بود، نگهبانان یا سرایدار آن زمان ۲ ببر مازندران را که در آن زمان هنوز نسلش از بین نرفته بود، درست در جنگلهای مقابل کاخ می بینند که این جریان را به اطلاع رضاشاه می رسانند و او هم دستور می دهد که در مقابل در ورودی کاخ مجسمه مرمرین ببر مازندران را ساخته و نصب کنند و جالب اینکه درست در همان سالی که رضاشاه از ایران تبعید شد یعنی سال ۱۳۲۰، اعلام شد که نسل ببر مازندران که بزرگترین گونه ببر در جهان بود منقرض شده است.

در مورد معماری کاخ و معماران آن اسنادی مکتوب در دست نداریم ولی بر اساس اطلاعات شفاهی اطلاعاتی در مورد معماری یا معماران آن بدست آمده است.

کاخ مرمر رامسر دارای معماری باستانی و اسلامی است که به آن الکتیسیزم (التقات گرایی) گویند. در زمان رضاشاه پهلوی معماری کاخها بنا بر سبک و طریقه معماری عصر رضاخان پهلوی تغییر نمود. زیرا که معماری تلفیقی پیش آمد و متفاوت با آنچه که در گذشته بود نمایان گشت.

سبکهای موجود در قرن نوزدهم عبارت بودند از :

کلاسیک، بی زانس، گوتیک، رمانس، رنسانس، آرنوا (هنر جدید)

دوریک سبکی است مربوط به یونان باستان که تقریباً به ۸۰۰ سال پیش برمی گردد. در کاخ مرمر پنجره ها و دربها به شکل دایره می باشند در صورتیکه در سبکهای یونان باستان از اشکال مدور و دایره برای دربها و پنجره ها استفاده نمی شد.

با توجه به گفته های آقای کوهی سرایدار، معماری کاخ در آن زمان زیر نظر آقای لُرزاده قرار داشت. آقای حسین لُرزاده در سال ۱۳۱۷ در معماری بانک شاهنشاهی طهران نیز دخیل بوده و از معماران بنام زمان رضاشاه بوده است.

بر اساس اطلاعات شفاهی :

رضاشاه چندان به آلمانیها و انگلیسیها اطمینان نداشت (گرچه هتل قدیم زیرنظر معماران آلمانی بنا شد.) بنابراین از شرکت (comp sax) بلژیک به منظور طراحی و نقشه کشی کاخ مرمر رامسر درخواست نمود و آنطور که گفته می شود طراحان کاخ مرمر رامسر بلژیکی ها بوده اند و معماری آن زیر نظر ایرانیان صورت گرفته است و شرکت اشکودا (چکسلواکی) سیم کشی و برق دهی این کاخ را بر عهده داشته است. در زمان رضاخان پهلوی برای سیستم روشنایی کاخ به علت نبود برق در رامسر از موتور برق استفاده می کردند ولی سال ۱۳۳۳ برق از رشت به رامسر کشیده شد و موتور برق جمع آوری گردید.

 باز هم با توجه به اطلاعات شفاهی :

مسئول تمامی کارگران و معماران کاخ آقای سرهنگ عزیزی بوده که او نیز در بین کارگران آقای اسماعیل امیری را به جهت اندک سواد او به عنوان میرزا یا رئیس کارگران انتخاب نمود.

سالن، اتاقها و راهرو و حتی ایوان کاخ مرمر رامسر، مزین به گچبری های بی نظیری است که تماماً لندنی کاری شده اند. در هر اتاق و هر قسمت گچبری آن با قسمت دیگر متفاوت می باشد و رنگ آمیزی هر قسمت با قسمتهای دیگر متفاوت می باشد.

با توجه به اینکه قدمت کاخ به کمتر از ۷۰ سال می رسد بنابراین کسانی که در آن زمان شاهد بنای کاخ بوده اند، هنوز در عرصه زندگی می باشند و می توان اطلاعاتی را از آنها کسب نمود.

بر اساس اطلاعات شفاهی بدست آمده :

گچبری های کاخ مرمر رامسر توسط هنرمندان ایرانی که اهل اصفهان بوده اند انجام شده و رنگ آمیزی آن توسط هنرمندان ایتالیایی صورت گرفته است.

در سال ۱۳۷۹ آقایی به نام شیخون برای بازدید به کاخ مرمر آمده و اینطور ادعا می نمودند که گچبری های کاخ توسط او و برادرانش و همچنین آقایان استاد غلامعلی مسگر، سید محمد، غلامعلی ملاکه، عباس ملاکه که از بچه های خانی آباد و چاله میدون بودند انجام پذیرفته است و نقاشی آنها توسط محمد مدبر، حسین قولدر عباسی، حسن اسماعیل زاده، حاج ابراهیم، میرزا اصفهانی انجام شده که آقای حسن اسماعیل زاده نیز در سال ۱۳۷۹ از کاخ بازدید نموده و خود را از شاگردان نقاش معرفی نمودند که ایشان هم اکنون نیز به نقاشی قهوه خانه ای می پردازند و در میدان امام حسین تهران دکانی به همین منظور دارند.

یکی از اهالی که سنش به زمان ساخت کاخ می رسید اینطور عنوان نمودند که گچبریهای سقف کار هنرمندان اصفهانی بوده و معاون گچکار به سید حسین معروف بوده است.

این چنین تصور می گردد که بر طبق اسناد در سال ۱۳۲۱ تمامی کاخها و ویلاهای رامسر از نظر رنگ آمیزی و غیره و همچنین در سال ۱۳۵۷ مورد مرمت قرار گرفته اند.

کفِ کاخ مرمر رامسر با پارکتهای چوبی پوشیده شده است. پارکتهای هر قسمت با قسمت دیگر متفاوت می­باشد.

پارکتهای بکار رفته در اندازه و شکلهای مختلف کنارهم قرار گرفته اند و از چوبهای متفاوت در ساخت پارکتها استفاده شده است.

چوب بکار رفته به رنگهای مختلف تیره و روشن نمایان است.

• روشن ترین رنگ از سرو آزاد کانادایی.

• رنگ تیره با رگه های طوسی از چوب گردو.

• قهوه ای تیره از چوبهای ملج و فوفل می باشد.

بهترین چوبهای فوفل از هندوستان و ایتالیا می باشند.

در کف سالن اصلی و اتاق خواب علاوه بر پارکتها (گردو، فوفل، سرو آزاد کانادایی) در قسمت وسط از چوب نراد روسی نیز استفاده شده و اینطور به نظر می رسد که مخصوص پهن کردن فرش بود و مخصوصاً به چنین شکلی ساخته شده است. در اتاق کار، اتاق غذاخوری و اتاق نشیمن تماماً از پارکت با چوبهای مرغوب استفاده شده است. راهروی جنوبی نیز از پارکت های یکسان آنهم سرو آزاد کانادایی مفروش است.

اطلاعات کامل و دقیقی از نام هنرمندان و نحوه کار پارکتها در دست نیست ولی بر اساس اطلاعات شفاهی بدست آمده اینکه :

ساخت چنین پارکتهایی در آن زمان در ایتالیا صورت می گرفته است. البته در آلمان نیز برخی از کاخها چنین پارکتهایی ولی با قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارند.

برای ساخت پارکتها چوبها به صورت یک تکه به اینجا آورده شده و به شکل کنونی درآمده اند. با استناد به اطلاعات شفاهی، پارکتها کار استاد مرحوم محمدعلی یادگاری اهل گلپایگان بوده که نام پدرش حبیب الله و از شاگردان استاد مقتدایی است که شرح حال وی در کتاب هنر ایران آمده است.

برخی چنین معتقدند که پارکتها توسط استادکاران ایرانی و بادکوبه روسیه انجام شده است.

پرده های موجود در کاخ شامل دو گونه (ترمه و پرده توری) می باشد. ترمه ها که زربافت هستند مربوط به دوران رضاشاه (پهلوی اول) و پرده های توری به دوران پهلوی دوم برمی گردند.

ظاهراً قدمت ترمه ها نزدیک به ۶۴ سال یعنی زمان ساخت کاخ می باشد. بر اساس اسنادی که در وزارت امور خارجه موجود می باشد، رضاخان در سال ۱۳۱۵ یک سری پرده ترمه به کشمیر سفارش داده بود که شاید این پرده ها نیز جزئی از پرده های سفارش داده در سال ۱۳۱۵ یا ۱۳۱۶ بوده باشد. رونوشتی از اسناد در مورد ترمه های زربافت و سفارش به کشمیر ضمیمه می گردد. ترمه در اصل به معنای پارچه ضخیم ابریشمین یا پارچه پشمی به رنگهای متنوع و دارای نقش گل و بوته می باشد.

ترمه های موجود در هر قسمت کاخ با قسمتهای دیگر از نظر طرح و رنگ متفاوت می باشد. همچنین پرده­های توری هر قسمت طرحش با اتاق دیگر متفاوت می باشد.

بر اساس اطلاعات شفاهی بدست آمده از آقای کوهی :

تمام پرده های تور به سفارش برادرشوهر اشرف پهلوی از حریربافی نوشهر تهیه شده اند.

در مجموعه کاخ علاوه بر ساختمان کاخ مرمر، حمام خزینه ای، آشپزخانه، ساختمان گارد و مهمانسرا نیز وجود دارد.

حمام خزینه ای که قدمت آن به پهلوی اول باز می گردد، متشکل از دو خزینه می باشد که از آب گرم معدنی رامسر استفاده می شده است. در مورد حمام آقای کوهی چنین بیان نمودند که از حمام به عنوان حمام عمومی و از آبهای معدنی که در اطراف کاخ و هتل وجود داشته و به صورت روباز بوده استفاده می­کردند و خود ایشان (آقای کوهی) به این شکل درآورده اند تا بهتر مورد استفاده قرار گیرد و در قسمت پشت حمام، موتورخانه قرار گرفته بود و ایشان اظهار نمودند که در آن زمان که ایشان به این کاخ آمدند، در قسمت پشت حمام، چند پله بود که به زیر حمام راه داشته و از این راه وارد می شدند تا بتوانند زیر دیگها را روشن نمایند و خودشان سرویس بهداشتی کنونی را کار گذاشته اند و قسمت خالی زیر دیگها و پله ها را تماماً از بین برده اند. در پشت حمام، دستگاه چیلر قرار دارد که در زمان پهلوی دوم به منظور خنک کردن کاخ مرمر کار گذاشته شده است.

قدمت آشپزخانه نیز به زمان پهلوی اول باز می گردد و باز آقای کوهی چنین اظهار نمودند :

تمام کاشی های قبلی متعلق به زمان رضاشاه بود و بسیار کلفت و با فاصله کنار هم قرار داشتند و به رنگ سفید بوده اند. در زمان پهلوی دوم حمام بازسازی شده و کاشی های فعلی جای کاشی های قبلی را گرفتند. در وسط آشپزخانه ظرفشویی و دستشویی و همچنین اجاق بوده و در سمت راست، انبار و در سمت چپ، اتاق خواب و استراحت بوده است، کنار اتاق خواب انباری برای وسایل باغبانی قرار داشته است. در پشت آشپزخانه در سمت چپ چاه فاضلاب قرار دارد.

ساختمان مهمانسرا در سال ۱۳۴۴ توسط آقای کوهی برای استفاده خودشان ساخته شده و ساخت آن حدوداً شش ماه طول کشید. البته تمامی استادکاران از تهران آمده بودند و آقای کوهی تا سال ۱۳۵۸ از آن مهمانسرا به عنوان خانه مسکونی استفاده کردند.

ساختمان گارد، به عنوان جایگاهی برای استقرار گارد شاهنشاهی استفاده می شد که قدمت آن به دوران پهلوی اول بازمی گردد که شامل چند اتاق با دیوارهای قطور می باشد. در حال حاضر نیز در دست مرمت قرار گرفته است.

در مجموعه کاخ چشمه وجود دارد که منبع تغذیه آب کاخ بوده است، آقای کوهی در خصوص چشمه توضیحاتی دادند که : این چشمه متعلق به زمان پهلوی اول بوده و به صورت ساده و شنی ولی در زمان محمدرضاشاه این چشمه شکل خاصی گرفته. آقای کوهی فرمودند : من حدوداً یک متر از چشمه را کنده و برای اینکه آب چشمه مانع از کار کردن من نشود، قسمت جوشان چشمه را به صورت یک کانال درآورده آب را از طریق زیرزمین به بیرون هدایت کرده سپس دریچه های خروجی و لوله ها و همچنین سنگ چینها را انجام داده و چشمه را از آن وضعیت خارج نموده و به شکل حال درآورده ام.

حمام موجود در مجموعه کاخ واقع در راهروی جنوبی می باشد. دیوارها و کف حمام توسط سنگهای مرمر کرم و براق پوشیده شده است.

سرویس حمام (وان و دستشویی ها و شیرآلات و …) مربوط به شرکت کوهلر (choler) آمریکا می باشد. وان از جنس فایبرگلاس و توالتها از جنس چینی می باشند. سرویس ها به رنگ مشکی می باشند.

این حمام در زمان پهلوی دوم به این شکل ساخته شده است. حمام از یک طرف به راهروی جنوبی و از سمت دیگر به اتاق رختکن مشرف می باشد.

بر اساس اسنادی که در وزارت امور خارجه موجود می باشد، در سال ۱۳۱۷ برای تکمیل وسایل حمام از شرکت تریتون بلکه (آلمانی) درخواست نمودند که نسبت به تکمیل این وسایل اقدام نماید. که رونوشت آن ضمیمه می گردد.

دربها و پنجره های به کار رفته در کاخ مرمر از چوبهای جنگلی مرغوب ساخته شده اند. در این درها و پنجره ها منبت کاریهای زیبایی به چشم می خورد.

ارتفاع درها و پنجره ها بر اساس ارتفاع سالن و اتاقهای کاخ ساخته شده اند. ارتفاع سالن اصلی ۶ متر و اتاقها ۴ متر و نیم می باشد که طبیعاتاً درها و پنجره ها نیز ارتفاعی بلند دارند. اینطور گفته می شود که درها و پنجره های بلند به سبک آلمانیها باز می گردد.

قسمت بالای پنجره ها هلالی شکل بوده و این زیبایی خاصی به نمای کاخ بخشیده است. در زمان پهلوی اول درها و پنجره ها به رنگ طبیعی چوب بوده اند ولی در زمان پهلوی دوم رنگ آنها تغییر کرده و به رنگ فعلی (کرم رنگ) درآمده اند.

لولاهای درها مربوط به کشور روسیه بوده که البته از گفتارهای شفاهی است و باز هم اعتقاد بر این است که منبت کاریها کار محمدعلی یادگاری اهل گلپایگان بوده است که نام پدرش حبیب الله و از شاگردان استاد مقتدایی است که شرح حال او در کتاب هنرمندان ایران آمده است.

باز هم بر اساس اطلاعات شفاهی، برخی معتقدند که دربها و پنجره ها کار استاد حسین، سید نعمت الله و استاد اصغر نجار می باشد.

محوطه این کاخ سرشار از گونه های گیاهی متنوع و متعددی است که برخی از آنها برای اولین بار در ایران در این کاخ کاشته شدند و این باغ را به باغ گیاه شناسی زیبایی مبدل نموده است.

از جمله گیاهان که شامل گلهای متنوع (گل یخ، مکنولیا، کاغذی، به ژاپنی و …) و مرکبات شامل انواع مرکبات مختلف و درختان تزئینی همچون انواع کاجها، انواع سروها، انواع پالما و درختان میوه مانند کیوی، فی جو آ، آواکادو و خرمالو و … می باشد.